Fundusz alimentacyjny

Wnioski w sprawie ustalenia prawa do świadczeń z funduszu alimentacyjnego na nowy okres świadczeniowy tj. 2021/2022 są przyjmowane od dnia 1 lipca online przez stronę Ministerstwa Rodziny empatia.mrpips.gov.pl oraz przez bankowość elektroniczną a od 1 sierpnia drogą tradycyjną (papierową)art.20ust.3.

Komu przysługują świadczenia z Funduszu Alimentacyjnego?

Osobą uprawnioną do świadczeń z funduszu alimentacyjnego (w skrócie: świadczenie z FA) jest dziecko, które ma zasądzone od rodzica alimenty (mogą to być również alimenty na podstawie ugody zawartej przed sądem), jeżeli egzekucja alimentów jest bezskuteczna. Świadczenia z FA przysługują na dziecko do ukończenia przez nie 18 lat. Na dziecko starsze świadczenia przysługują do ukończenia 25 lat pod warunkiem, że uczy się w ono szkole lub szkole wyższej. Na dziecko posiadające orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności, którego rodzic nie płaci zasądzonych alimentów, świadczenia przysługują bez względu na wiek dziecka. Egzekucja jest bezskuteczna, jeżeli w okresie dwóch miesięcy przed złożeniem wniosku o świadczenie z FA komornik nie wyegzekwował pełnej należności z tytułu zaległych i bieżących zobowiązań alimentacyjnych. Bezskuteczność egzekucji potwierdza komornik sądowy odpowiednim zaświadczeniem. Można je od komornika uzyskać samemu lub wystąpić o ich uzyskanie przez organ właściwy wierzyciela tj. : urząd gminy lub ośrodek pomocy społecznej, w którym osoba ubiega się o świadczenie z FA (w jednych gminach świadczenie przyznaje urząd gminy w innych ośrodek pomocy społecznej).

W przypadku, gdy egzekucja alimentów nie jest prowadzona w Polsce, gdyż dłużnik mieszka za granicą, w celu potwierdzenia bezskuteczności egzekucji, do wniosku o przyznanie świadczenia z FA wnioskodawca musi dołączyć odpowiednie zaświadczenie z sądu okręgowego (lub innego właściwego sądu) lub zagranicznej instytucji egzekucyjnej, potwierdzające bezskuteczność egzekucji zasądzonych alimentów lub niemożność prowadzenia egzekucji. Aby nabyć prawo do świadczenia z FA dziecko, które ma zasądzone alimenty nie musi być wychowywane przez rodzica samotnie. Prawo do świadczenia z FA przysługuje też na dzieci wychowywane przez rodzica, który zawarł kolejny związek małżeński, żyje w nieformalnym związku lub mąż/żona nie płaci zasądzonych alimentów. W takich przypadkach rodzic zobowiązany do alimentacji nie jest wliczany do składu rodziny, więc jego dochód nie jest brany pod uwagę przy ustalaniu czy rodzina ma prawo do świadczenia z FA. 

Dochód uprawniający do świadczeń.

W obecnie trwającym okresie świadczeniowym czyli 2021/2022 prawo do świadczenia z FA przysługuje, jeżeli przeciętny miesięczny dochód netto na osobę w rodzinie nie przekracza 900 zł.

Ponadto, nowością która wchodzi od października 2020r. jest dopuszczalność przekroczenia kryterium dochodowego czyli tak zwany system „złotówka za złotówkę”. W takim przypadku gdy dochód rodziny w przeliczeniu na osobę w rodzinie przekracza kwotę 900zł, o kwotę nie wyższą niż kwota świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługującego danej osobie uprawnionej w okresie świadczeniowym, na który jest ustalane prawo do tego świadczenia, świadczenie z funduszu alimentacyjnego przysługuje w wysokości różnicy między kwotą świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługującego danej osobie uprawnionej a kwotą, o którą został przekroczony dochód rodziny w przeliczeniu na osobę w rodzinie.

W przypadku gdy wysokość świadczenia z funduszu alimentacyjnego przysługującego danej osobie uprawnionej jest niższa niż 100 zł, świadczenie to nie przysługuje.

Zasady ustalania dochodu ubiegając się prawo do świadczenia z FA na okres od 1 października do 30 września pozostaje taki sam jak dotychczas. Brany jest pod uwagę przychód uzyskany przez członków rodziny z roku bazowego czyli roku poprzedzającego okres świadczeniowy, uwzględniając również dochód utracony jak również uzyskany( po roku bazowym).

 Na dochód składają się następujące składniki:

• dochody podlegające opodatkowaniu na zasadach ogólnych na podstawie przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych, pomniejszone o  należny podatek dochodowy od osób fizycznych, składki na ubezpieczenia społeczne oraz składki na ubezpieczenie zdrowotne,
• deklarowany w oświadczeniu dochód z działalności podlegającej opodatkowaniu na podstawie przepisów o zryczałtowanym podatku dochodowym od niektórych przychodów osiąganych przez osoby fizyczne,
• inne dochody nieopodatkowane podatkiem dochodowym od osób fizycznych enumeratywnie wyliczone w ustawie o świadczeniach rodzinnych (np. wszelkie stypendia otrzymywane przez uczniów lub studentów, alimenty na rzecz dzieci).

W przypadku, gdy rodzina posiada gospodarstwo rolne, dochód z tego tytułu oblicza się na podstawie liczby hektarów przeliczeniowych znajdujących się w jej posiadaniu w roku kalendarzowym poprzedzającym okres zasiłkowy. W tym, jeżeli zmiana powierzchni gospodarstwa rolnego miała miejsce w trakcie miesiąca, nową powierzchnię gospodarstwa uwzględnia się od miesiąca następnego. Miesięczna wartość dochodu z 1 ha przeliczeniowego została określona na poziomie 1/12 dochodu ogłaszanego corocznie w drodze obwieszczenia przez Prezesa Głównego Urzędu Statystycznego na podstawie art. 18 ustawy z 15 listopada 1984 r. o podatku rolnym. 

W przypadku, gdy rodzina lub osoba ucząca się utrzymuje się z gospodarstwa rolnego oraz uzyskuje pozarolnicze dochody, dochody z obu tych źródeł sumuje się.

Przeciętny miesięczny dochód na osobę w rodzinie oblicza się, dzieląc łączną kwotę dochodu uzyskanego przez wszystkich członków rodziny w roku poprzedzającym okres zasiłkowy, przez 12, czyli przez liczbę miesięcy w roku, a następnie przez liczbę członków rodziny.

Wysokość świadczeń z funduszu alimentacyjnego.

Świadczenia z FA przysługują w kwocie bieżąco zasądzonych alimentów, ale nie mogą wynieść więcej niż po 500 zł na każde z uprawnionych do alimentów dzieci.

Okres otrzymywania świadczeń, kiedy złożyć wniosek.

Wniosek złożony od:

1 lipca - 31 sierpnia – wypłata następuje do 31 października

1 września - 30 września – wypłata do 30 listopada

1 października – 31 października – wypłata do 31 grudnia

1 listopada – 30 listopada – wypłata 31 stycznia

Gdzie złożyć wniosek o świadczenie z funduszu alimentacyjnego?

Wniosek o przyznanie świadczeń z FA, należy złożyć w urzędzie gminy lub miasta właściwym ze względu na miejsce zamieszkania osoby ubiegającej się o świadczenie albo w ośrodku pomocy społecznej, jeżeli w danej gminie ośrodek ten realizuje świadczenia z FA. Formularze wniosków udostępnia odpowiednio: urząd gminy lub ośrodek pomocy społecznej.

Do wniosku o fundusz alimentacyjny należy dołączyć:

• Oświadczenie ze szkoły w przypadku, gdy osoba uprawniona ukończyła 18 rok życia lub zaświadczenie ze szkoły wyższej;
• zaświadczenie komornika o całkowitej lub częściowej bezskuteczności egzekucji alimentów w tym o wysokości wyegzekwowanych alimentów za rok poprzedzający okres zasiłkowy (przy alimentacji na dzieci);
• w przypadku posiadania gospodarstwa rolnego - kserokopia nakazu płatniczego za rok poprzedzający okres zasiłkowy oraz wypełniony załącznik
• zaświadczenie komornika dokumentujące faktyczną wysokość otrzymanych alimentów w roku poprzedzającym okres zasiłkowy, w przypadku uzyskania alimentów niższych niż zasądzone w wyroku lub ugodzie sądowej;
• zaświadczenie o bezskuteczności egzekucji świadczeń alimentacyjnych z ostatnich dwóch miesięcy poprzedzających miesiąc złożenia wniosku o świadczenia z funduszu alimentacyjnego;
• przekazy lub przelewy pieniężne dokumentujące wysokość alimentów świadczonych na rzecz innych osób za rok poprzedzający okres zasiłkowy (jeżeli członkowie rodziny są zobowiązani wyrokiem sądu lub ugodą sądową do ich płacenia);
• dokument określający datę utraty dochodu - świadectwo pracy (umowy zlecenie) oraz PIT-11 za rok poprzedzający okres zasiłkowy ksero + oryginał do wglądu;
• zaświadczenie Urzędu Skarbowego o uzyskanym przychodzie (wg wzoru zaświadczenia) w przypadku prowadzenia działalności rozliczanej ryczałtowo lub kartą podatkową.
• W przypadku zawieszenia lub zlikwidowania działalności gospodarczej – informacja z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, lub potwierdzenie z Urzędu Miasta oraz PIT 36 lub 28 za rok poprzedzający okres zasiłkowy.
• dokument określający utratę dochodu - świadectwo pracy (umowy zlecenie) oraz PIT-11 za rok poprzedzający okres zasiłkowy ksero + oryginał do wglądu;
• wprzypadku zawieszenia lub zlikwidowania działalności gospodarczej – informacja z Centralnej Ewidencji i Informacji o Działalności Gospodarczej, lub potwierdzenie z Urzędu Miasta oraz PIT 36 lub 28 za rok poprzedzający okres zasiłkowy;
• dokument określający uzyskanie dochodu – umowa (kserokopia + oryginał do wglądu). W przypadku podjęcia zatrudnienia w roku poprzedzającym okres zasiłkowy należy dostarczyć umowę oraz PIT- 11 za ten rok. Jeżeli zostało podjęte zatrudnienie w danym roku zasiłkowym należy dostarczyć umowę oraz zaświadczenie pracodawcy lub oświadczenie o uzyskanym dochodzie za drugi przepracowany miesiąc;
• w przypadku rozpoczęcia prowadzenia działalności gospodarczej na zasadach ogólnych (VAT) w roku poprzedzającym okres zasiłkowy– należy przedstawić wpis do ewidencji oraz PIT- 36 za ten rok, natomiast na karcie podatkowej i ryczałcie PIT- 28 oraz zaświadczenie z Urzędu Skarbowego za rok poprzedzający okres zasiłkowy. Jeżeli działalność została rozpoczęta w danym roku zasiłkowym – wpis do ewidencji oraz zaświadczenie lub oświadczenie o uzyskanym dochodzie za drugi przepracowany miesiąc;
• oświadczenie osoby nie podejmującej zatrudnienia o aktualnej sytuacji.

Dodatkowo przy składaniu wniosku należy okazać:

• dowód osobisty,
• kserokopię odpisu wyroku sądu zasądzającego alimenty na rzecz osób w rodzinie lub kopę ugody sądowej;*
• informację z sądu o toczącym się postępowaniu w sprawie o przysposobienie dziecka (dot. opiekuna faktycznego)
• kopię odpisu prawomocnego wyroku sądu orzekającego rozwód lub separację;

Osoby uprawnione do świadczeń z funduszu alimentacyjnego, które ukończyły 18 rok życia, wniosek o świadczenia z funduszu alimentacyjnego składają O S O B I Ś C I E.